Een jaar geleden eindigde de eerste lockdown. De schoolpoorten gingen terug open, al met draconische maatregelen. Tot vandaag zijn veel van die maatregelen van kracht gebleven. Doorheen die hele periode werd het adagium “never waste a good crisis” overal opgediept. Nu er licht aan het einde van de tunnel komt, vragen we ons af wat we alvast meenemen uit de crisis.
1. Online lessen
Het afgelopen jaar werden voortdurend online lessen gegeven. In de tweede en de derde graad van het secundair onderwijs gaf men om de week online les. Leerkrachten hebben zich daarin al doende moeten bekwamen.
Online lesgeven vereist immers een heel andere aanpak dan in een fysieke les. De leerkracht moet de instructietijd zo kort mogelijk houden om de aandacht vast te houden: “Keep It Short and Simple”! Bovendien is het online des te meer nodig om die instructie zo individueel mogelijk te geven, waardoor de leerkracht gerichter kan differentiëren. Klassikaal online lesgeven blijkt zeer moeilijk: er is geen controle over de aandacht van de leerlingen en hun inzet, waardoor het moeilijk toewerken is naar de gewenste resultaten.
2. De (overschatte) rijpheid van adolescenten
Online lessen vragen een veel grotere zelfstandigheid van de leerling. De leerkracht is immers fysiek afwezig. Soms vergeten we daarbij dat we met kinderen werken. We kunnen van hen niet dezelfde inzet verwachten als thuiswerkende volwassenen. Zeker voor de jongeren uit de tweede graad (nog altijd maar 14-16 jaar) vereist het een sterke wil en discipline om tijdig in te loggen voor een les en gevraagde taken te maken. Daar zijn ze vaak nog niet rijp genoeg voor. Jongeren, ook in de derde graad overigens, hebben nog vaak een leerkracht nodig om hen te motiveren om te doen wat nodig is om hun diploma te halen.
3. De (onderschatte) rol van de leerkracht
Hoe kunnen we leerlingen dan blijven motiveren? Door de lessen boeiend te maken, met alle middelen die er zijn. Dat gaat in ieder geval een stuk efficiënter in een klaslokaal. Alleen dan immers kun je als leerkracht zien waar een leerling mee bezig is. Vele leerkrachten hebben dankzij de online lessen nieuwe tools leren kennen die ze nu blijven gebruiken om hun les boeiend te houden.
4. Het welzijn van jongeren
De school fungeert voor veel jongeren als een sociaal vangnet. Dat lijkt soms onderschat te worden. Wij spraken met heel wat jongeren die het mentaal erg zwaar hadden tijdens de lockdown. Overgeleverd aan social media werden de onzekerheden van de adolescentie uitvergroot: geconfronteerd met enkel geïdealiseerde beelden van hun peers gaan velen ten onder aan een negatief zelfbeeld, met de gevolgen van dien. Een school is niet enkel een kennisfabriek, maar veeleer een plek waar jongeren noodzakelijke sociale vaardigheden -soft skills- leren die ze nodig hebben om gelukkig en succesvol te zijn.